Sôi động cuộc đua công nghệ não bộ

Tại một bệnh viện công ở trung tâm Bắc Kinh gần đây, người ta nhìn thấy dòng chữ “Tôi muốn ăn” bằng chữ Hán hiện lên trên màn hình máy tính.

Điều đáng nói dòng chữ này được hình thành từ suy nghĩ của một phụ nữ 67 tuổi mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS) - bệnh thoái hóa thần kinh ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh trong não và tủy sống, dẫn đến mất kiểm soát hệ cơ.

Chip Beinao-1 do Trung Quốc phát triển. Ảnh: CNN.

Theo Đài CNN, đó là một phần của thử nghiệm lâm sàng mà theo đó, 5 bệnh nhân được cấy con chip có kích thước bằng đồng xu có tên Beinao-1, công nghệ giao diện não - máy tính (BCI) vốn do các nhà khoa học Mỹ dẫn đầu nhưng giới chuyên gia cho rằng Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp.

Theo Luo Minmin, Giám đốc Viện Nghiên cứu Não bộ Trung Quốc (CIBR) và là chuyên gia dẫn đầu cuộc thử nghiệm, bệnh nhân ALS nói trên trong nhiều năm đã không thể tự diễn đạt.

“Bà ấy tỉnh táo, biết mình muốn gì nhưng không thể nói ra. Sau khi được cấy chip Beinao-1, bà ấy giờ đây có thể nói ra những câu đơn giản khá chính xác” - ông Luo nói với CNN. Ông này cho biết nhu cầu về công nghệ BCI là “rất lớn” và được rất nhiều bệnh nhân yêu cầu. “Các bệnh nhân nói rằng họ cảm thấy rất tuyệt vời, giống như họ có thể kiểm soát lại được hệ cơ của mình” - ông Luo nói thêm.

Theo ông Luo, công nghệ này có “độ chính xác cao” trong việc giải mã tín hiệu từ não bệnh nhân và chuyển các tín hiệu đó thành văn bản, hoặc giọng nói. Ông Luo tiết lộ, nhóm của ông đang có kế hoạch đẩy nhanh các thử nghiệm trên người bằng cách cấy chip Beinao-1 vào 50-100 bệnh nhân nữa trong năm tới. “Chúng tôi hy vọng có thể đẩy nhanh quá trình này. Nếu được chứng minh là an toàn và hiệu quả thì nó có thể được sử dụng lâm sàng trên toàn thế giới” - ông Luo cho biết.

Như vậy, tính đến tháng 5, Beinao-1 đã được cấy trên lượng bệnh nhân tương đương với lượng bệnh nhân được cấy chip não Neuralink của tỉ phú Elon Musk. Trong khi đó, công ty Synchron do 2 tỉ phú Jeff Bezos và Bill Gates đầu tư cũng đã tiến hành các thử nghiệm đối với 10 bệnh nhân, gồm 6 người Mỹ và 4 người Úc.

Maximilian Riesenhuber, giáo sư khoa học thần kinh tại Đại học Georgetown, nói với CNN rằng mặc dù bắt đầu muộn hơn Mỹ nhưng Trung Quốc đang tiến bộ trong phát triển công nghệ não bộ. “Trung Quốc đang cho thấy khả năng không chỉ bắt kịp mà còn có thể cạnh tranh với Mỹ. Hiện có rất nhiều hoạt động nghiên cứu về công nghệ não bộ ở cả 2 quốc gia, bởi họ đều nhận ra tiềm năng của BCI” - giáo sư Riesenhuber cho hay.

Công nghệ BCI lần đầu xuất hiện tại Mỹ vào những năm 1970. Nhiều thập niên sau đó, chính quyền Tổng thống Barack Obama hồi năm 2011 mới khởi động “Sáng kiến Não bộ”, đầu tư hơn 3 tỉ USD để tài trợ cho hơn 1.000 dự án công nghệ khoa học thần kinh. Trong khi đó, Trung Quốc chỉ bắt đầu nghiên cứu công nghệ não bộ vào những năm 1990 nhưng đang phát triển nhanh chóng.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc, năm 2014, các nhà khoa học nước này đã đưa ra ý tưởng về một dự án công nghệ não bộ tầm quốc gia để sánh ngang với các dự án tương tự ở Mỹ và châu Âu. Chỉ 2 năm sau đó, công nghệ não bộ đã được đề cập trong kế hoạch 5 năm của Trung Quốc.

“Khoa học não bộ còn khá mới mẻ ở Trung Quốc. Dù bắt đầu hơi muộn nhưng tốc độ phát triển của nó nhanh hơn các quốc gia khác. Đến nay, Trung Quốc đã tài trợ rất nhiều cho các đơn vị nghiên cứu khoa học và nguồn tài trợ này đang tăng lên hằng năm” - Lily Lin, cựu trợ lý nghiên cứu tại một trong những đơn vị nghiên cứu khoa học thần kinh hàng đầu Trung Quốc trong giai đoạn 2021-2023, cho hay.

Đáng chú ý, Trung Quốc vừa công bố các chính sách mới nhằm đẩy nhanh việc phát triển và áp dụng công nghệ BCI cho mục đích y tế. Thông báo do Cục Quản lý Sản phẩm Y tế Quốc gia Trung Quốc đưa ra hôm 1/7 đã nhấn mạnh cam kết hỗ trợ nghiên cứu về tính an toàn, hiệu quả và tiêu chuẩn hóa các thiết bị y tế dựa trên công nghệ BCI nhằm đẩy nhanh quá trình phát triển và tích hợp chúng vào hệ thống chăm sóc sức khỏe của Trung Quốc.

Ở cấp địa phương, chính quyền thành phố Bắc Kinh, Thượng Hải và nhiều thành phố lớn khác cũng đã hỗ trợ các công ty công nghệ não bộ nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng và thương mại hóa công nghệ này.

(Nguồn: baocantho.com.vn)

Link gốc: https://baocantho.com.vn/soi-dong-cuoc-dua-cong-nghe-nao-bo-a188714.html