Nuôi hàu ở Tân Điền - từ tiềm năng đến thương hiệu

Nhờ tận dụng lợi thế tự nhiên vùng cửa biển, những năm gần đây, nghề nuôi hàu ở xã Tân Điền (thuộc huyện Gò Công Đông cũ), tỉnh Đồng Tháp, đã phát triển mạnh, không chỉ giúp nhiều hộ dân thoát nghèo, nâng cao thu nhập, mà còn mở ra hướng đi mới cho kinh tế biển.

Tuy nhiên, để nghề nuôi hàu phát triển bền vững, vẫn cần có sự quản lý chặt chẽ và hỗ trợ đồng bộ từ ngành chức năng.

Tiềm năng nghề nuôi hàu 

Xã Tân Điền có bờ biển dài 6,85 km, có nhiều cửa sông lớn nhỏ đổ ra biển, nguồn nước mặn ổn định, giàu phù sa, thuận lợi để phát triển thủy sản, đặc biệt là con hàu. Theo người dân địa phương, môi trường vùng biển nơi đây có nhiều thức ăn tự nhiên (do nằm giữa 2 cửa sông Soài Rạp và sông Cửa Tiểu), giúp hàu sinh trưởng và phát triển nhanh.

Hàu được nuôi chủ yếu bằng phương pháp treo dây vỏ xe hoặc vỏ hàu cũ, với chiều dài mỗi dây từ 100 - 120 m. Mỗi héc-ta có thể treo khoảng 10 dây (1 dây khoảng 1.000 vỏ xe, 50 can nhựa, 4 cọc dầm đóng xuống đáy biển dài khoảng 2,8 - 3 m); chi phí đầu tư mỗi dây khoảng 25 triệu đồng, tận dụng được vật liệu sẵn có. Kỹ thuật nuôi hàu không quá phức tạp, phù hợp với cả những hộ dân mới bắt đầu.

Theo thống kê, hiện toàn xã Tân Điền có khoảng 310 ha nuôi hàu, khu vực nuôi cách bờ từ 800 m đến 2,5 km hướng ra biển, sản lượng bình quân đạt trên 1.085 tấn/năm. Giá bán dao động từ 25.000 - 30.000 đồng/kg, giúp mỗi hộ nuôi có thể thu lợi nhuận hàng chục triệu đồng sau mỗi vụ (khoảng 1,5 - 2 năm). Đây là nguồn thu nhập đáng kể, góp phần cải thiện đời sống, tạo thêm việc làm cho người dân ven biển.

Anh Hồ Văn Tuấn Em ngụ xã Gò Công Đông, là một trong những hộ điển hình gắn bó với nghề nuôi hàu ở Tân Điền cho biết, trước đây anh từng đi làm thuê, thấy nhiều người bạn nuôi hàu có hiệu quả ở khu vực biển Cần Giờ - TP. Hồ Chí Minh nên quyết định nuôi trên khu vực biển của xã.

Ngư dân thu hoạch và vệ sinh dây hàu, chuẩn bị cho vụ mới. ẢNH: Quốc Toàn

Lúc đầu, anh chỉ nuôi khoảng 7.000 vỏ xe (7 dây), nhưng nhờ kiên trì học hỏi kỹ thuật và đạt hiệu quả, đến nay đã mở rộng lên 70.000 - 80.000 vỏ xe (70 - 80 dây). Theo anh, vốn đầu tư mỗi dây nuôi hàu khoảng 25 triệu đồng, thời gian nuôi từ 18 tháng đến 2 năm là thu hoạch. Mỗi dây thường cho sản lượng từ 100 kg - 200 kg hàu thương phẩm. Giá bán hiện nay dao động từ 20.000 - 28.000 đồng/kg, tùy theo thời điểm. “Nếu nuôi hàu ở vùng nước quá sâu thì hàu thiếu tảo để sinh trưởng, còn nuôi quá cạn thì dễ bị đứt dây. Vì vậy, phải chọn vùng nước có độ sâu vừa phải”, anh Tuấn Em chia sẻ.

Nhờ nghề nuôi hàu, gia đình anh đã dần thoát nghèo, cuộc sống khấm khá hơn. Tuy nhiên, điều anh băn khoăn nhất là đầu ra chưa ổn định, hiện phần lớn hàu phải vận chuyển sang Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh) để tiêu thụ, chi phí tăng cao.

Anh mong chính quyền địa phương sớm có quy hoạch vùng nuôi hàu, sớm được giao khu vực biển tại xã Tân Điền, đồng thời tăng cường quản lý để hạn chế tình trạng nuôi tràn lan, tranh chấp vùng mặt nước.

Còn chú Lê Minh Thành (ngụ Cần Giờ) trước đây nuôi hàu ở xã Long Hòa (khu vực biển Cần Giờ), nhận thấy vùng Tân Điền có giống hàu phù hợp nên chuyển sang nuôi tại đây. Hiện gia đình chú duy trì 100 dây hàu, nhờ đó kinh tế ổn định hơn. Theo chú Thành, trước đây nuôi hàu chỉ mất khoảng 18 tháng là có thể thu hoạch, nhưng hiện nay do số lượng người nuôi nhiều, nguồn thức ăn cho hàu giảm nên thời gian nuôi kéo dài 26 - 28 tháng. Nghề nuôi hàu cũng gặp khó khăn do nguồn nước thay đổi.

Hướng đến xây dựng thương hiệu "Hàu Tân Điền" 

Ở xã Tân Điền đã có hàng chục hộ dân đầu tư nuôi hàu. Điểm thuận lợi là nghề này không đòi hỏi vốn quá lớn, dễ làm, phù hợp với những hộ nghèo muốn cải thiện thu nhập. Người dân có thể tận dụng lúc nhàn rỗi tham gia nuôi nhỏ lẻ hoặc mở rộng dần khi có điều kiện.

Vùng nuôi hàu trên biển tại xã Tân Điền. ẢNH: Quốc Toàn.

Hàu Gò Công (nuôi trên khu vực biển Tân Điền) được đánh giá có chất lượng thịt ngon, giàu dinh dưỡng, có thể trở thành sản phẩm tiềm năng nếu được xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường đúng hướng.

Tuy nhiên, hiện nay nghề nuôi hàu vẫn còn manh mún, chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa người nuôi - hợp tác xã - doanh nghiệp. Việc tiêu thụ chủ yếu qua thương lái, chưa hình thành chuỗi giá trị ổn định. Điều này khiến nhiều hộ dân còn lo ngại khi mở rộng quy mô sản xuất.

Đồng chí Võ Thị Phương Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Điền cho biết: Mô hình nuôi hàu thời gian qua mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp nhiều hộ dân ven biển có thêm nguồn thu nhập ổn định, tận dụng được thời gian nhàn rỗi của lao động nông thôn. Không ít hộ trước đây thuộc diện khó khăn, nhờ nuôi hàu mà vươn lên khá giả, có điều kiện chăm lo cho con học hành, xây dựng nhà khang trang. Đây là hướng đi phù hợp trong chiến lược phát triển kinh tế biển gắn với giảm nghèo bền vững tại địa phương.

Theo đồng chí Thảo, để nghề nuôi hàu tiếp tục được phát triển bền vững và phát huy hết tiềm năng, lợi thế, xã Tân Điền xác định phải tập trung vào một số giải pháp trọng tâm. Trước hết là quy hoạch vùng nuôi hợp lý, phân định rõ ràng khu vực sản xuất, bố trí khu vực nuôi đảm bảo khoa học, phân luồng để các phương tiện lưu thông trên biển thuận lợi, vừa bảo đảm quyền lợi cho người dân, vừa hạn chế tình trạng nuôi tự phát dẫn đến quá tải, ảnh hưởng dòng chảy và gây ô nhiễm môi trường.

Song song đó, địa phương sẽ phối hợp với ngành chuyên môn tăng cường tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật nuôi an toàn, giúp bà con nắm vững quy trình chăm sóc, phòng ngừa rủi ro, dịch bệnh và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đồng thời, tiếp tục phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể tuyên truyền cho người dân hiểu rõ những chủ trương, quy định của Nhà nước khi nuôi hàu để thực hiện đúng, không dẫn đến vi phạm phải bị xử lý.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết chuỗi, khuyến khích thành lập tổ hợp tác, hợp tác xã làm đầu mối thu mua, chế biến, tạo điều kiện ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, từng bước hình thành và phát triển thương hiệu “Hàu Tân Điền”, nâng cao giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài tỉnh, hướng tới xuất khẩu.

“Nếu làm tốt những khâu trên, nghề nuôi hàu sẽ không chỉ giúp người dân Tân Điền thoát nghèo, mà còn trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương”, đồng chí Thảo nhấn mạnh.

Trao đổi với chúng tôi, nhiều hộ nuôi hàu ở Tân Điền cho biết, mong muốn lớn nhất hiện nay là chính quyền quan tâm hỗ trợ, hướng dẫn về thủ tục pháp lý, quản lý mặt nước, tránh tranh chấp giữa các hộ, đảm bảo tình hình an ninh trật tự.

Đồng thời, có chính sách hỗ trợ vay vốn ưu đãi, tập huấn kỹ thuật và kết nối doanh nghiệp thu mua. Anh Tuấn Em chia sẻ: “Nếu có quy hoạch rõ ràng, quản lý chặt chẽ và đầu ra ổn định, bà con rất yên tâm mở rộng diện tích trong phạm vi cho phép. Nghề nuôi hàu có nhiều triển vọng, có thể giúp nhiều gia đình thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng”.

Nghề nuôi hàu đang mở ra cơ hội phát triển kinh tế mới cho người dân vùng ven biển Gò Công nói chung, xã Tân Điền nói riêng. Với lợi thế tự nhiên sẵn có, nếu được quy hoạch phù hợp, hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng thương hiệu, “Hàu Tân Điền” hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm đặc trưng, góp phần thúc đẩy kinh tế biển và nâng cao đời sống người dân trên địa bàn xã Tân Điền.

(Nguồn: baodongthap.vn)

Link gốc: https://baodongthap.vn/kinh-te/202509/nuoi-hau-o-tan-dien-tu-tiem-nang-den-thuong-hieu-1049372/