Những vụ trộm táo tợn trong lịch sử bảo tàng thế giới

Vụ trộm loạt trang sức vô giá ngày 19/10 tại Bảo tàng Louvre (Pháp), điểm đến văn hóa được ghé thăm nhiều nhất thế giới, làm dấy lên câu hỏi: Vì sao kho báu nghệ thuật được bảo vệ rất nghiêm ngặt vẫn “biến mất”?

Bức tranh sơn dầu “Chân dung Suzanne Bloch” của họa sĩ Pablo Picasso tại Bảo tàng nghệ thuật Sao Paulo (Brazil). Ảnh: Reuters.

Trước sự kiện gây chấn động này, lịch sử từng chứng kiến không ít vụ trộm táo tợn, tinh vi và kéo dài hàng thập kỷ, khiến cả giới nghệ thuật lẫn an ninh quốc tế phải dốc toàn lực truy tìm dấu vết.

Những kiệt tác “không cánh mà bay”

Theo Reuter, tháng 8/2023, dư luận rúng động khi Bảo tàng Anh (British Museum) tiết lộ khoảng 2.000 cổ vật, gồm trang sức vàng và đá quý, đã “biến mất” trong suốt nhiều năm. Không phải là vụ đột nhập thông thường, đây được cho là “vụ nội gián”, khi người trong bảo tàng âm thầm lấy hiện vật và bán ra thị trường “chợ đen”.

Trước đó, tháng 8/2020, trong thời kỳ phong tỏa vì COVID-19, những tên trộm lẻn vào Bảo tàng Hofje van Mevrouw Van Aerden (Hà Lan), lấy bức “Two Laughing Boys” (Hai cậu bé cười, 1626) của danh họa Frans Hals trị giá khoảng 18 triệu USD. Trớ trêu thay, bức tranh này bị trộm... hai lần trước đó.

Cũng trong năm ấy, bức “Spring Garden” (Vườn Xuân) của danh họa Van Gogh bị đánh cắp khỏi Bảo tàng Singer Laren giữa lúc Hà Lan đang áp đặt các hạn chế để phòng dịch.

Nhưng không vụ nào có thể sánh với vụ “kho báu kim cương Dresden” năm 2019, khi không khác gì một bộ phim hành động. Tại Bảo tàng Gruenes Gewoelbe (Đức), nhóm trộm phá cửa sổ lưới thép, lấy đi các món trang sức chứa hơn 4.300 viên kim cương với tổng trị giá hơn 120 triệu USD. Dù phần lớn hiện vật được thu hồi, vụ việc vẫn được xem là một trong những vụ trộm bảo tàng lớn nhất châu Âu thế kỷ 21.

Tại Madrid (Tây Ban Nha) năm 2015, 5 bức tranh của Francis Bacon trị giá 25 triệu USD bị lấy khỏi nhà riêng. Trước đó, tại Rotterdam (Hà Lan) năm 2012, 7 kiệt tác của các danh họa Picasso, Matisse và Monet “biến mất” khỏi Bảo tàng Kunsthal, khiến giới bảo tàng toàn cầu rúng động vì sự tinh gọn và tốc độ của nhóm trộm chuyên nghiệp.

Paris năm 2010 cũng không ngoại lệ. 4 bức tranh trị giá 120 triệu euro, trong đó có bức “Dove with Green Peas” (Chim câu và những hạt đậu xanh) của Picasso bị đánh cắp khỏi bảo tàng nghệ thuật hiện đại.

Tại Brazil, năm 2004, kẻ trộm lấy đi bức “Portrait of Suzanne Bloch” (Chân dung của Suzanne Bloch, 1904) của Picasso và bức “The Coffee Worker” (Người thợ cà phê) của họa sĩ Portinari trị giá hơn 55 triệu USD khỏi Bảo tàng nghệ thuật Sao Paulo. Cảnh sát mất một tháng để tìm lại hai tác phẩm này.

Cũng năm 2004 ở Na Uy, bức “The Scream” (Tiếng thét) của danh họa Edvard Munch bị cướp có vũ trang mang đi giữa ban ngày và đây là lần thứ hai trong 10 năm kiệt tác này “bốc hơi” khỏi Bảo tàng Munch.

Hiện trường vụ cướp táo tợn tại Bảo tàng Louvre (Pháp). Ảnh: AFP.

Cảnh báo lỗ hổng an ninh

Ẩn sau những vụ trộm ấy là nền kinh tế ngầm trị giá hàng tỷ USD, nơi tranh và cổ vật được trao tay giữa các nhà sưu tầm vô danh. Nhiều tác phẩm, như “Madonna of the Yarnwinder” (Đức Mẹ bên cây kéo sợi) của danh họa Leonardo da Vinci bị lấy khỏi Amsterdam năm 2002, chỉ được tìm thấy hơn một thập kỷ sau, trong biệt thự của trùm ma túy ở Ý.

Đỉnh điểm là vụ trộm năm 1991 tại Bảo tàng Van Gogh (Amsterdam, Hà Lan), khi 20 bức tranh trị giá 500 triệu USD bị lấy cắp trong đêm. Toàn bộ được tìm thấy sau đó không lâu, bỏ lại trong một chiếc xe gần bảo tàng, nhưng đủ để trở thành lời cảnh tỉnh về lỗ hổng an ninh của những nơi lưu giữ di sản nhân loại.

Vụ đột kích Bảo tàng Louvre hàng đầu nước Pháp, nơi những tên trộm đã tẩu thoát cùng với 8 món trang sức quý hiếm của Hoàng gia, tiếp tục đặt ra loạt câu hỏi: Bằng cách nào tên trộm có thể đánh cắp vương miện, vòng cổ bằng đá sapphire và ngọc lục bảo khi chúng được đặt trong lớp kính chống đạn, giữa hàng trăm camera và hệ thống an ninh hiện đại?

Làm thế nào một bảo tàng rộng 73.000m2 và lưu giữ khoảng 35.000 tác phẩm nghệ thuật có thể được bảo vệ?

Trong khi đó, theo Reuters, các nghiệp đoàn lao động tại Louvre cho biết hệ thống an ninh của bảo tàng bị suy yếu do cắt giảm nhân sự trong những năm gần đây, dù lượng khách tham quan tăng vọt.

Trong 15 năm qua, Bảo tàng Louvre giảm khoảng 200 vị trí toàn thời gian trong tổng số gần 2.000 nhân viên. Giữa tháng 6/2025, nhân viên bảo tàng thậm chí tổ chức đình công phản đối tình trạng “thiếu nhân sự”.

Từ những vụ “biến mất” trong lặng lẽ đến những phi vụ ngoạn mục giữa ban ngày, điểm chung của các vụ trộm này không chỉ nằm ở thất thoát tài sản, mà còn ở sự mất mát giá trị văn hóa vô giá.

Mỗi kiệt tác bị đánh cắp không chỉ là món hàng triệu đô, mà là mảnh ký ức của nhân loại bị xóa mờ. Và dù công nghệ an ninh ngày càng hiện đại, dường như sức hút của nghệ thuật, cùng lòng tham chiếm hữu vẫn khiến những tên trộm tìm cách thực hiện những phi vụ táo tợn tại các bảo tàng toàn cầu.

(Nguồn: baodanang.vn)

Link gốc: https://baodanang.vn/nhung-vu-trom-tao-ton-trong-lich-su-bao-tang-the-gioi-3306878.html