Nepal sẵn sàng cho kế hoạch làm sạch núi Everest

Nepal sắp công bố chiến lược 5 năm làm sạch Everest (2025 - 2029), theo lệnh của Tòa án Tối cao nước này. Động thái này diễn ra trong bối cảnh đỉnh núi cao nhất thế giới, gần 9.000m so với mực nước biển, đang phải đối mặt với rác thải và được ví von như “bãi rác cao nhất trái đất”.

Trên đỉnh Everest. Ảnh: The Kathmandu Post.

Theo Kathmandu Post, lượng rác thải đáng báo động được thu gom mỗi mùa càng nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về hoạt động leo núi bền vững. Tuyết và băng tan do biến đổi khí hậu làm lộ thêm rác thải bị chôn vùi trước đó, thậm chí cả hài cốt người, làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm lưu vực sông và gây ra rủi ro sức khỏe cho cộng đồng ở hạ lưu.

Kế hoạch làm sạch Everest đề xuất một quỹ 308 triệu rupee cho các nỗ lực làm sạch núi. Song, những người trong cuộc cho biết chi phí thực tế có thể vượt quá 1 tỷ rupee. Kế hoạch bao gồm thành lập đội “kiểm lâm núi”, gồm cả người leo núi, để giám sát và quản lý rác thải tại trại căn cứ Everest và các trại cao hơn, đồng thời xem xét việc sử dụng máy bay không người lái để thu gom rác thải phía trên trại căn cứ.

Theo các chuyên gia, Chính phủ Nepal cần hạn chế giấy phép leo núi bằng cách đánh giá sức chịu tải của núi và các dịch vụ hiện có. Năm ngoái, Tòa án Tối cao Nepal khuyến nghị chính phủ chỉ cấp giấy phép sau khi xác định rõ số lượng người leo núi trong bối cảnh ùn tắc giao thông trên đỉnh núi và rác thải ngày càng nhiều.

Cơ sở dữ liệu Himalaya tiết lộ, hơn 200 người thiệt mạng ở Everest của phía Nepal kể từ năm 1953. Trong khi đó, Ủy ban Kiểm soát ô nhiễm Sagarmatha báo cáo tiến hành dọn sạch 85 tấn rác chỉ riêng trong mùa xuân năm 2024, bao gồm 28 tấn chất thải của con người. Ngoài ra, quân đội Nepal dọn sạch thêm 11 tấn rác thải.

Ghi lại hình ảnh núi rác trên đỉnh Everest. Ảnh: Earth.org.

Để giảm áp lực, Nepal áp dụng tăng mạnh phí leo núi. Theo quy định sửa đổi vào tháng 2/2025, phí giấy phép leo núi cho mỗi khách quốc tế tăng từ 11.000 USD lên 15.000 USD, từ 5.500 USD lên 7.500 USD vào mùa thu.

Nhưng theo đề xuất mới, người leo núi cũng phải trả một khoản tiền đặt cọc rác hoàn lại, chỉ được hoàn trả nếu rác thải được mang về, cũng như một khoản phí môi trường không hoàn lại. Các nhà điều hành đoàn thám hiểm cũng nên trả phí quản lý chất thải theo nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền”.

Một phần doanh thu từ hoạt động leo núi sẽ dành cho các chiến dịch làm sạch núi Everest. Cạnh đó, Quỹ chiến dịch dọn dẹp núi sẽ thành lập và người leo núi buộc phải mang theo chai đựng chất thải để mang đến địa điểm tập kết. Danh sách thiết bị cho mỗi chuyến thám hiểm sẽ được ghi lại để đảm bảo trách nhiệm giải trình.

Ngoài ra, Chính phủ Nepal có kế hoạch lồng ghép nhận thức về môi trường vào chương trình giảng dạy và giới thiệu các tài liệu giáo dục trên toàn quốc.

Mỗi năm, Everest đón từ 700 - 1.000 người leo núi, để lại hàng tấn rác thải, từ bình ô xy, chai nhựa, dây thừng, thức ăn thừa và chất thải của con người. Trong đó, rác nhựa vẫn là mối đe dọa đặc biệt nghiêm trọng.

(Nguồn: baodanang.vn)

Link gốc: https://baodanang.vn/nepal-san-sang-cho-ke-hoach-lam-sach-nui-everest-3305142.html