Khi người trẻ... chưa già đã lẫn

Không ít bạn trẻ mới ngoài đôi mươi đã rơi vào cảnh “nhớ nhớ quên quên” từ quên cuộc hẹn, chìa khóa, thậm chí đang nói bỗng… quên mất mình định nói gì. Tưởng chừng chỉ là chuyện vui để đùa với nhau, nhưng nếu tình trạng này cứ lặp đi lặp lại có thể là nguy cơ bệnh lý thần kinh.

Mới nói đã quên ngay

28 tuổi, chị P.T.T.D. (ở TPHCM) đã giữ chức vụ quan trọng trong một công ty xuất nhập khẩu, quản lý hàng chục nhân viên. Vốn là người hoạt bát, làm việc không biết mệt, nhưng từ sau khi sinh con vào 2 năm trước, chị D. hay bị quên những điều lặt vặt như quên phơi đồ khi giặt xong, đi siêu thị quên luôn túi đồ đã mua… Nghĩ chứng hay quên sau sinh, chị không để ý.

Tần suất quên nhiều không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt mà còn giảm chất lượng trong công việc, học tập.

Tuy nhiên gần đây, tần suất quên trước quên sau của chị ngày một nhiều hơn, đội nón bảo hiểm trên đầu, cầm điện thoại trên tay lại đi tìm khắp nơi. “Mỗi lần như vậy, chồng tôi hoặc bạn bè đều thấy thú vị, cùng nhau cười, tôi cũng nghĩ mình hơi ngớ ngẩn thôi nên không để ý. Hơn 1 tháng nay, tôi mới thực sự thấy lo khi liên tục không nhớ các cuộc họp quan trọng. Thậm chí, ngồi họp với cấp dưới nhiều lần tôi lúng túng vì không nhớ bản thân đã nói tới đâu, hay vừa nói xong tôi lại quên ngay” - chị D. kể lại.

Tương tự, đang bàn công việc làm ăn với khách hàng, anh N.P.T. - 32 tuổi, ở Tây Ninh - không ít lần bị… khựng lại bởi quên ngang câu chuyện, phải nhờ người thân hoặc đối tác nhắc lại khiến anh khá ái ngại. Nghĩ bản thân bị căng thẳng vì dự án lớn, anh T. mua một số thực phẩm chức năng có tác dụng bồi bổ khí huyết, tăng cường máu lên não, giảm stress về uống.

Thế nhưng, dù sử dụng khá nhiều sản phẩm hỗ trợ về thần kinh, tần suất quên của anh cũng không thuyên giảm. Ngay cả trong sinh hoạt hằng ngày anh cũng không nhớ. Anh T. thở dài nói: “Sáng rửa mặt xong, tôi vào phòng chuẩn bị đi làm, bước ra thấy nước chảy đầy nhà mới biết mình quên khóa nước. Ra ngoài lại quên mang giày, đôi lúc lái xe đi làm tôi cũng bị quên đường, phải vòng đi vòng lại”.

Về vấn đề này, bác sĩ chuyên khoa 2 Phạm Thị Ngọc Quyên (Khoa Thần kinh Bệnh viện Đại học y dược TPHCM) cho biết, chứng hay quên có thể diễn ra ngay tức thì, trong thời gian ngắn, hoặc kéo dài hơn và lặp đi lặp lại nhiều lần không chỉ gây phiền toái trong sinh hoạt, giảm hiệu quả trong công việc, học tập kém, cũng như các mối quan hệ, mà còn tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ khi lớn tuổi hơn. Trong một số tình huống, quên hoặc suy giảm nhận thức nhẹ có thể là giai đoạn đầu của bệnh Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ. Thế nên, người trẻ đừng chủ quan.

Làm sao để khắc phục?

Theo bác sĩ Phạm Thị Ngọc Quyên, suy giảm trí nhớ ở người trẻ có nhiều nguyên nhân, trong đó yếu tố nguy cơ chia làm 2 nhóm: có thể khắc phục (người rối loạn lo âu, trầm cảm, ảnh hưởng từ thuốc điều trị bệnh, ảnh hưởng hậu sản, người hay bị stress, căng thẳng, thiếu ngủ, nghiện rượu, bia…) và yếu tố không thể khắc phục (trong gia đình có người bị bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ, trí nhớ giảm theo tuổi tác…).

“Hiện nay, người trẻ thường dễ rơi vào căng thẳng trong công việc và các hoạt động sống, họ cũng hiểu sai rằng mình còn trẻ không thể nào bị suy giảm nhận thức hay sa sút trí nhớ nên rất dễ bỏ qua khi thấy bản thân quên “nhẹ nhẹ”. Thậm chí nghĩ nếu làm việc càng nhiều, não bộ càng trẻ hóa lại sai lầm nghiêm trọng. Làm việc quá nhiều khiến bộ não phải liên tục xử lý thông tin, trở nên quá tải, tăng yếu tố nguy cơ thúc đẩy bệnh “quên nhẹ” thành quên bệnh lý và khả năng chuyển sang sa sút trí tuệ cao hơn” - bác sĩ Phạm Thị Ngọc Quyên nhấn mạnh.

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Công Thắng - Chủ tịch Hội Bệnh Alzheimer và Rối loạn thần kinh nhận thức Việt Nam - chia sẻ: “Bản thân tôi và tất cả chúng ta có khi lúc nhớ, lúc quên nên ai cũng sẽ nghĩ là bình thường. Tuy nhiên, hãy lưu ý nếu như tần suất nhớ nhớ, quên quên đó ngày một nhiều, người bệnh cần nghĩ đến suy giảm nhận thức, nên đi tầm soát để bác sĩ khám và khống chế bệnh”.

Trong đó, suy giảm nhận thức nhẹ là giai đoạn trung gian giữa quá trình lão hóa bình thường và các bệnh về rối loạn trí nhớ nghiêm trọng hơn. Giảm tập trung và giảm trí nhớ công việc là 2 biểu hiện thường gặp của bệnh. Có khoảng 25% trường hợp suy giảm nhận thức sẽ tiến triển sang bệnh lý mất trí nhớ.

Theo bác sĩ Trần Công Thắng, hiện nay có 3 - 8% người trẻ gặp phải tình trạng này, với triệu chứng điển hình như hay quên việc đang làm và dự định làm. Thông thường, có nhiều nguyên nhân như người bệnh có tiền sử chấn thương sọ não nhẹ, trầm cảm, rối loạn lo âu và căng thẳng mạn tính, rối loạn giấc ngủ, tăng huyết áp, đái tháo đường type 2, hội chứng chuyển hóa, béo phì, hoặc người ít vận động, chế độ ăn nhiều chất béo, ít rau xanh, người hay hút thuốc lá và lạm dụng rượu, người làm việc căng thẳng, thiếu ngủ kéo dài…

Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ suy giảm nhận thức, bác sĩ sẽ điều trị bằng thuốc, thay đổi hành vi, thay đổi lối sống, tham gia các hoạt động xã hội và trí tuệ.

Các chuyên gia cho biết, mọi người không nên quá lo lắng bởi chứng hay quên ở người trẻ có thể khắc phục, chữa trị khỏi ở giai đoạn sớm, nên khi bắt đầu xuất hiện dấu hiệu chứng hay quên như cứ hỏi đi hỏi lại một câu hỏi, thường xuyên bị lạc đường, quên các cuộc họp quan trọng, bỏ bê chăm sóc bản thân, một người hoạt ngôn nhưng đột nhiên có trục trặc trong tìm kiếm từ ngữ giao tiếp, kèm theo trong gia đình có người bị bệnh Alzheimer… cần đi khám sớm để xác định mức độ, tìm ra yếu tố nguy cơ, xác định nguyên nhân để điều trị kịp thời, cũng như có các biện pháp phòng ngừa, cải thiện.

Làm sao để khắc phục “nhớ nhớ quên quên”?

Các bác sĩ lưu ý rằng, đừng ép mình cùng lúc phải làm quá nhiều việc. Tốt nhất bạn nên tham gia các hoạt động ngoài trời, tập trung làm một việc tại một thời điểm, tránh để não phải xử lý nhiều việc cùng lúc; ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý.

Để giảm rủi ro quên trước quên sau, hãy lập danh sách công việc trong ngày, tập thói quen để đồ trong nhà ở vị trí cố định như chìa khóa, điện thoại… Hạn chế các nguy cơ gây căng thẳng, stress (nhóm nguyên nhân hàng đầu gây bệnh). Bên cạnh đó, sử dụng thực phẩm giàu vitamin nhóm B như nấm, sữa, ngũ cốc… sẽ tốt hơn cho não bộ.

Tập luyện thể dục thể thao giúp thúc đẩy hệ tuần hoàn, hô hấp, tăng cường ô xy và dinh dưỡng cho não bộ. Nên đi bộ nhanh, mỗi lần đi bộ 40 phút, 3 lần/tuần sẽ cải thiện rất rõ chứng suy giảm nhận thức nhẹ. Ngoài ra, rủ các thành viên trong gia đình chơi trò chơi, học ngoại ngữ, nhạc cụ… cũng cải thiện được khả năng tập trung, tăng sự nhanh nhạy, sắc bén.

(Nguồn: phunuonline.com.vn)

Link gốc: https://www.phunuonline.com.vn/khi-nguoi-tre-chua-gia-da-lan-a1557491.html