Thu phí người đọc báo điện tử, thu được gì?

Hiện Việt Nam có 3 tờ báo thu phí bạn đọc là VietnamPlus, Vietnamnet và Ngày Nay. Trong đó, bài viết/chuyên mục thu phí chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ...

Giao diện chuyên mục thu phí của báo Ngày Nay.

Trả phí 200.000 đồng, đọc báo cả năm

Gần như sáng nào cũng vậy, việc đầu tiên anh Đỗ Quang Cường - nhân viên một công ty chứng khoán tại Hà Nội làm là truy cập báo điện tử VietnamPlus của TTXVN, vào chuyên mục “Nội dung thu phí” và dành 10-15 phút để “đọc chậm” các ấn phẩm tại đây.

Thói quen này được anh duy trì suốt hơn 3 năm qua, kể từ khi VietnamPlus cung cấp dịch vụ thu phí bạn đọc.

“Những bài viết không chỉ độc quyền, nội dung đầy đặn, phân tích đầy đủ khía cạnh, mà còn được trình bày hiện đại, bắt mắt”, anh Cường nhận xét.

Anh Cường là một trong số những khách hàng mua gói dịch vụ thu phí cả năm của VietnamPlus với mức giá 200.000 đồng.

Tờ báo này cũng có các gói dịch vụ khác như thu phí theo ngày (2.000 đồng); tuần (10.000 đồng); 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng lần lượt là 30.000 đồng, 50.000 đồng và 100.000 đồng. Người đọc cũng có thể trả tiền theo bài (từ 2.000- 5.000 đồng)…

“Người đọc như chúng tôi mỗi ngày “bơi” giữa biển thông tin, nhưng nhiều nguồn thiếu tin cậy, chưa kể góc nhìn của người viết, của toà soạn cũng có thể thiếu sự sàng lọc. Việc lựa chọn những sản phẩm thu phí giúp tôi tiết kiệm thời gian, công sức tìm kiếm, kiểm chứng”, anh Cường nói.

VietnamPlus là cơ quan báo chí đầu tiên của Việt Nam thu phí đọc nội dung trên nền tảng digital. Ông Trần Tiến Duẩn, Tổng biên tập Vietnam Plus cho biết, mỗi ngày, VietnamPlus phát hành khoảng 5-10 bài thu phí, gồm những bài phân tích chuyên sâu, phỏng vấn độc quyền… do tòa soạn tự sản xuất, hoặc dịch lại theo nhượng quyền của các đơn vị báo chí lớn trên thế giới.

Sau VietnamPlus, Ngày Nay và Vietnamnet cũng ra mắt dịch vụ này, lần lượt vào tháng 3 và tháng 6/2021.

Để sử dụng dịch vụ, bạn đọc phải tạo tài khoản, đăng nhập để sử dụng. Bạn đọc của Ngày Nay có thể trả tiền theo bài/tuần/tháng/quý/năm, giá tương đương như VietnamPlus (riêng gói cả năm thấp hơn: 180.000 đồng); còn Vietnamnet hiện chỉ cung cấp 2 gói: 6 tháng 599.000 đồng và 1 năm 999.000 đồng.

Khác với VietnamPlus hiện mới áp dụng hình thức thanh toán qua thuê bao di động (mới áp dụng cho thuê bao Viettel), bạn đọc của Vietnamnet có thể thanh toán qua ngân hàng.

Riêng Ngày Nay đang áp dụng nhiều phương thức thanh toán khác nhau nhất: qua thẻ ATM; ví điện tử và tiền điện tử Mobile Money (ngay sau khi chức năng này được chấp thuận ở Việt Nam).

Giao diện trang thu phí của báo Vietnamnet.

Ấn phẩm thu phí có gì đặc biệt?

Bên cạnh khoản phí phải trả, điều làm bạn đọc quan tâm nhất là: Các ấn phẩm báo chí có thu phí có gì đặc biệt hơn so với các loại tin bài thông thường?

Theo ông Trần Tiến Duẩn, trước hết đây phải là những sản phẩm độc quyền mà bạn đọc chỉ có thể đọc được trên chuyên trang thu phí của báo.

Thứ hai, bài viết phải phân tích chuyên sâu nội dung được đề cập. Và quan trọng hơn cả, sản phẩm phải đáp ứng đúng nhu cầu mà người đọc cần.

Chẳng hạn, bạn đọc chuyên mục thu phí của VietnamPlus có nhiều doanh nghiệp bởi ở đó có nhiều dữ liệu được mua độc quyền, phục vụ nhu cầu thiết thực về thị trường, người tiêu dùng hay sản phẩm…

“Qua khảo sát những tập thể, cá nhân mua tin, họ cho rằng các tin bán có hàm lượng thông tin cao, sâu sắc, kịp thời và độc đáo, trình bày hấp dẫn, cầu kỳ”, ông Duẩn nói.

Để có được kết quả đó, tờ báo áp dụng nhiều chiến lược như: Xây dựng các bài viết định kỳ, thông tin về những chủ đề chuyên biệt lôi kéo thuê bao nhằm vào từng đối tượng khách hàng; Tiếp tục sản xuất những nội dung dài, có chất lượng như mega story, longform và không chỉ bó hẹp nội dung…

Quá trình sản xuất, VietnamPlus phải xây dựng đội ngũ chuyên gia tìm hiểu, phát hiện, viết bài hoặc dịch. Đội ngũ phóng viên cũng được rèn luyện tính chuyên sâu, nhiều tuyến đề tài phải lên kế hoạch ngay từ đầu năm/ quý hoặc tháng.

Trên cơ sở các đề tài đã đăng ký, Ban biên tập sẽ duyệt, nghiệm thu ấn phẩm được đưa vào chuyên mục thu phí.

Đối với Ngày Nay, tờ báo cũng không thành lập bộ phận sản xuất riêng cho chuyên mục Special Today mà tất cả phóng viên, biên tập viên đều phải sẵn sàng tham gia. Tuy nhiên, những tác phẩm xuất hiện ở Special Today sẽ có chiến lược riêng, được đầu tư chuyên sâu và chăm sóc đặc biệt.

“Thu phí bạn đọc cũng là một cách thức để đội ngũ của tòa soạn phải làm quen với việc phục vụ đối tượng bạn đọc có trả phí, qua đó tự nâng cao bản thân, tự có trách nhiệm với các sản phẩm của mình”, Phó tổng biên tập Ngày Nay Phạm Hữu Quang thông tin.

Trả lời câu hỏi: “Nguồn thu từ bạn đọc trả phí chiếm bao nhiêu phần trăm trên tổng doanh thu của toà soạn?”, ông Quang cho biết, Ngày Nay không đặt mục tiêu lợi nhuận lên hàng đầu nên mức thu phí chỉ mang tính tượng trưng, như một cách làm quen với bạn đọc.

Cũng theo ông Quang, thời gian đầu khi Ngày Nay ra mắt dịch vụ, lượng bạn đọc đăng ký khá cao. “Đáng mừng là sau đó, Ngày Nay vẫn có sự tăng trưởng về số lượng bạn đọc đăng ký thu phí. Đã có những bạn đọc thanh toán hết phí 1 năm và quay lại đóng phí tiếp”, ông Quang chia sẻ.

Giao diện trang thu phí của báo VietnamPlus.

Tương lai nào cho thu phí báo chí?

Theo ông Trần Tiến Duẩn, để triển khai thu phí độc giả, các tòa soạn cần thiết phải có một cách thức tổ chức sản xuất nội dung chất lượng cao, với các tuyến bài độc quyền, riêng biệt, được xây dựng cầu kỳ; rồi tới cách thức quảng cáo, giới thiệu, tiếp thị; thăm dò, tìm hiểu nhu cầu của độc giả bằng trí tuệ nhân tạo; cho đến phương thức thanh toán linh hoạt, thuận tiện cho người dùng.

Về lâu dài, chiến lược nhắm tới tỷ lệ 5-10% khách hàng đăng ký mua tin hàng tháng sẽ dễ thành công hơn, bên cạnh những thông tin phổ biến miễn phí níu giữ độc giả.

Tuy nhiên, ông Duẩn cũng chia sẻ, bên cạnh tư duy “miễn phí” đã ăn sâu, một trong những rào cản với việc thu phí độc giả hiện nay chính là bản quyền tác phẩm báo chí chưa được bảo vệ.

Chẳng hạn một bài báo hay vừa đăng ở một báo nào đó ngay lập tức sẽ nhanh chóng bị copy nguyên xi. Đây là một trong những nguyên nhân khiến xu hướng thu phí độc giả đọc báo điện tử ở Việt Nam dễ bị thất bại ngay từ trong trứng nước.

Bên cạnh đó là hạ tầng phục vụ thanh toán cũng chưa thực sự tiện lợi trong khi một tỷ lệ không nhỏ người dùng cũng chưa thích ứng nhanh với việc thanh toán online…

“Chúng tôi đang phối hợp với Công ty Giải pháp công nghệ Insider hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số để thu thập, phân tích dữ liệu, hiểu đúng nhu cầu của bạn đọc để phục vụ tốt hơn”, ông Duẩn nói.

Ông Phạm Hữu Quang cũng cho biết, tới đây, Ngày Nay sẽ áp dụng công nghệ AI vào hệ thống tài khoản bạn đọc trả phí, để có thể thống kê được mức độ, tần suất, sự quan tâm của bạn đọc. Từ đó sẽ có những phương thức riêng để đội ngũ biên tập viên đầu tư thêm vào các chuyên mục, đề tài mà độc giả có hứng thú.

“Lửa thử vàng” với các cơ quan báo chí

Theo nhà báo Lê Văn Nghiêm, nguyên Cục trưởng Cục Thông tin đối ngoại, Bộ TT&TT, mô hình báo chí thu phí đã phổ biến trên thế giới. Tất nhiên không phải báo nào cũng thu phí thành công, có báo ban đầu thu phí sau đó lại thôi.

Tuy nhiên, về cơ bản các tờ báo có chiến lược và tổ chức thu phí tốt đều thành công như: Wall Street Journal, New York Times (Mỹ), Dagbladet (Na Uy), Handelsblatt (Đức), Financial Times Daily (Anh), Maverick (Nam Phi), Denník N (Slovakia), El Diario (Tây Ban Nha), Malaysiakini (Malaysia)…

Theo một khảo sát của Viện Nghiên cứu báo chí Reuters, ở Na Uy có khoảng 45% độc giả trả tiền cho việc đọc báo online, ở Mỹ là 20%. 52% lãnh đạo các cơ quan báo chí tại 29 quốc gia khẳng định thu phí báo điện tử sẽ là trọng tâm doanh thu của họ trong thời gian tới.

Đăng ký trả phí đọc báo trực tuyến năm nay cũng cao hơn khoảng 110% so với năm ngoái. Trong đó chỉ riêng tờ New York Times, số lượng thuê bao trả phí chỉ cho sản phẩm tin tức kỹ thuật số từ quý I/2014 - I/2022 là gần 6,3 triệu.

“Tại Việt Nam, hoạt động thu phí gần như mới ở mức thử nghiệm. Tuy nhiên, chúng ta cần những tờ báo đặt nền móng như vậy cho dịch vụ này. Để báo chí thu phí thành công, “anh nào nhiều sự thật và sự thật chất lượng sẽ “bán” được báo”. Việc thu phí cũng là “lửa thử vàng”, để các tờ báo nâng cao năng lực, trình độ, trách nhiệm trước bạn đọc”, ông Nghiêm nói.

(Nguồn: baogiaothong.vn)

Link gốc: https://www.baogiaothong.vn/thu-phi-nguoi-doc-bao-dien-tu-thu-duoc-gi-d556381.html